به نقل از «مشرق»

آیا نفت عامل جدایی عربستان از آمریکا می‌شود؟

تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۰۸۲۸۸

در پی افزایش تنش‌های نفتی ریاض و واشنگتن بعد از تصمیم عربستان برای کاهش تولید نفت کارشناسان سوالاتی درباره آینده روابط دو طرف و اینکه آیا نفت عامل جدایی آمریکا و عربستان می‌گردد مطرح می‌کنند.

به گزارش مشرق، تنش‌های نفتی میان عربستان سعودی و آمریکا مسئله جدیدی نیست و به ویژه طی یک سال گذشته هم‌زمان با آغاز جنگ اوکراین و وقوع بحران انرژی در ایالات متحده و اروپا به اوج رسید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در ابتدا امتناع «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی از پذیرش درخواست «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا برای افزایش تولید نفت موجب ایجاد تشنج در فضای مناسبات ریاض و واشنگتن شد و عربستان که در جریان بحران اوکراین با رفتارهای خود نشان می‌داد در جبهه روسیه قرار دارد تاکید کرد که شرایط لازم برای افزایش تولید نفت را در اختیار ندارد.

بعد از این که بایدن در سفر اخیر خود به عربستان طی چند ماه گذشته حتی حاضر شد به محمد بن سلمان باج داده و برخلاف وعده‌های حقوق بشری خود پرونده‌هایی چون قتل «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی را دفن کند، امید آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها برای تشویق ریاض به افزایش تولید نفت و کاهش نوسانات در بازار این ماده حیاتی در جهان زیاد شد و آنها نسبت به کاهش قیمت جهانی نفت در اثر روانه شدن مقادیر زیادی از نفت عربستان و امارات به بازار خوشبین بودند.

اما تصمیم اخیر روسیه و عربستان در اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت تا ۲ میلیون بشکه در روز آب سردی روی همه این امیدها بود و این بار آمریکایی‌ها بر خلاف چند ماه گذشته که سعی داشتند برای راضی کردن بن سلمان به افزایش تولید نفت محتاطانه‌تر رفتار کنند ، موضع تندی علیه عربستان اتخاذ و حتی این کشور را تهدید کردند که در روابط خود با آن تجدید نظر خواهند کرد.

در پی افزایش بی رویه قیمت نفت، سناتورهای آمریکایی از دولت این کشور خواستند تا همه جنبه‌های همکاری از جمله فروش سلاح به عربستان را متوقف کند. جو بایدن در پاسخ به این درخواست سناتورها گفت که چنین تصمیمی روابط ریاض و واشنگتن را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.

آمریکایی‌ها عربستان را متهم به جانبداری از روسیه در جریان بحران اوکراین و ضربه زدن به اقتصاد جهانی کردند که این مسئله موجب شد وزارت خارجه عربستان با صدور بیانیه‌ای رسمی به اتهامات آمریکایی‌ها پاسخ دهد. به همین منظور روز پنجشنبه ۱۳ اکتبر عربستان در بیانیه‌ای تاکید کرد: تصمیم اوپک پلاس به اجماع همه کشورهای عضو این مجموعه گرفته شده است. ریاض هیچ دیکته‌ و رفتاری را نمی‌پذیرد که با هدف منحرف کردن تلاش‌ها برای حمایت از اقتصاد جهانی انجام می‌شود.

کاخ سفید نیز در واکنش به این بیانیه وزارت خارجه عربستان اعلام کرد که وزارت خارجه عربستان می‌تواند در جهت وارونه کردن مسائل تلاش کند اما حقایق ساده هستند. طی هفته‌های گذشته عربستان علنا پیام داد که می‌خواهد تولید نفت خود را کاهش دهد؛ در صورتی که می‌داند این اقدام به نفع روسیه بوده و تاثیر تحریم‌ها علیه این کشور را کاهش می‌دهد.

در پی اتهامات متقابل میان سعودی‌ها و آمریکایی‌ها چشم‌اندازهایی برای روابط آینده دو طرف ترسیم شده و برخی معتقدند که این مناسبات در مسیر خطرناکی حرکت می‌کند و شاید به مرز قطع شدن نیز برسد. اما آیا واقعا چنین چیزی ممکن است.

واقعیت آن است که روابط ریاض و واشنگتن از دهه‌های گذشته همواره مبتنی بر نفت بوده اما نمی‌توان گفت که همین نفت عامل جدایی آنها خواهد بود. در هرصورت روشن است که ایالات متحده به تامین امنیت نفتی خود از طریق عربستان نیاز دارد و راهی را نمی‌رود که این امنیت به خطر بیفتد. در مورد تهدیدات سناتورها و نمایندگان کنگره به توقف فروش سلاح به عربستان نیز واضح است که آمریکایی‌ها هرگز دست به چنین اقدامی نخواهند زد؛ موضوعی که طی دوره‌های گذشته ثابت شده و حتی بایدن نتوانست به قول خود در ممنوعیت صادرات سلاح به عربستان و امارات به دلیل استفاده از آنها در جنگ یمن پایبند باشد، چرا که آمریکایی‌ها به هیچ وجه از منافع زیاد فروش سلاح به کشورهای عربی و در راس آنها عربستان چشم‌پوشی نمی‌کنند.

در طرف مقابل سعودی‌ها نیز در عرصه‌های مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی همچنان به حمایت‌های ایالات متحده نیاز دارند و این فرضیه که ریاض، مسکو را جایگزین واشنگتن می‌کند درست نیست؛ چرا که عربستان با روسیه روابط راهبردی دارد اما روابط آن با آمریکا در قالب ائتلاف و اتحاد است. همچنین عربستان با وجود ادعاهای زیاد در زمینه بومی‌سازی تجهیزات نظامی اما همچنان برای تجهیز ارتش خود به آمریکا و اروپا نیاز دارد.

بر همین اساس ناظران معتقدند که اساسا تنش در روابط آمریکا و عربستان به سیاست‌های متقابل بن سلمان و بایدن مربوط می‌شود و ولیعهد جاه طلب سعودی در صدد دریافت تضمین‌های لازم از دولت آمریکا برای حمایت از او در نشستن بر تخت پادشاهی عربستان و مسائلی چون مصونیت قضایی در دادگاه‌های آمریکاست.

در مسئله نفت نیز شاخص‌ها نشان می‌دهد که چه بایدن چه بن سلمان در تلاش برای تحمیل خواسته‌ها و دیکته‌های خود هستند و همین مسئله موجب می‌گردد درگیری نفتی میان دو طرف تا مدتی ادامه پیدا کرده و حتی تشدید شود اما نمی‌توان گفت که این امر قطعی مناسبات کلی واشنگتن و ریاض را در پی خواهد داشت.

منبع: الف

منبع: مشرق

کلیدواژه: بازار خودرو تحولات اوکراین قیمت نفت عربستان آمریکا اوپک پلاس اوپک پلاس خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت افزایش تولید نفت ریاض و واشنگتن آمریکایی ها بن سلمان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۰۸۲۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معامله ریاض – واشنگتن به مویی بند است/ عربستان نمی تواند از شرط تشکیل کشور مستقل فلسطین بگذرد/ غنی سازی بومی اورانیوم در عربستان؛ خط قرمز قانونگذاران آمریکایی

به گزارش جماران، سایت خبری – تحلیلی المانیتور در تازه ترین گزارش درباره  معامله بزرگ جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده بین عربستان سعودی و اسرائیل نوشت:

پس از جلوگیری از درگیری منطقه ای با جمهوری اسلامی ایران، دولت بایدن اکنون خود را وابسته به توافق آتش بس بین حماس و اسرائیل برای نجات استراتژی خود در خاورمیانه می بیند.

اجزای لازم برای یک پیمان دفاعی تاریخی ایالات متحده با عربستان سعودی تقریبا فراهم شده است؛ توافقی که به عادی سازی روابط ریاض با دولت یهود کمک می کند و بنابراین، امکان جریان متقابل سرمایه و همکاری نظامی را فراهم می کند که می تواند ایران را بیشتر منزوی کند.

فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی روز دوشنبه در نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض گفت: «در مورد توافقات دوجانبه بین پادشاهی سعودی و ایالات متحده، ما بسیار بسیار به پایان نزدیک هستیم و بیشتر کارها قبلا انجام شده است.» آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز آن را تکرار کرد.

جزییات پیمان مورد نظر آمریکا و عربستان سعودی علنی نشده است. آنچه که از طریق منابع دیپلماتیک به رسانه ها درز داده شده نشان می دهد که این توافق  چیزی شبیه ماده 5 معاهده 1960 ایالات متحده با ژاپن که ایالات متحده را متعهد می کند در صورت حمله به ژاپن از این کشور دفاع کند را در دل خود ندارد . اما احتمالاً فراتر از متن توافق های موجود میان واشنگتن و کشورهای عربی خلیج فارس است که برخی از آنها متحد اصلی غیرناتو واشنگتن محسوب می شوند است. در توافق های فعلی صرفا بندی درباره ضرورت مشورت در مورد گام های دفاعی به چشم می خورد.

با این حال، سنگ بنای مورد نیاز برای دستیابی به موافقت کنگره برای توافق پیشنهادی، عادی سازی عربستان با اسرائیل است که همچنان مبهم باقی مانده است. یکی از خواسته های کلیدی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی،  تعهد رهبران اسرائیل به برداشتن گام های برگشت ناپذیر به سوی تشکیل کشور فلسطین – است که هنوز برآورده نشده است. مقامات آمریکایی می گویند رسیدن به این هدف، مستلزم پایان جنگ در غزه است.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، که با فشار داخلی شدید مواجه است، بیش از آنکه به فلسطینی ها امتیاز بزرگی بدهد، به دنبال پایان دادن به حیات حماس است. نتانیاهو این هفته وعده خود را برای اعزام  ارتش اسرائیل به رفح "با یا بدون" توافق آتش بس تکرار کرد.

دولت بایدن همه راه‌ها را برای جلوگیری از آن انجام می‌دهد، در حالی که فشار بر حماس برای پذیرش فوری آخرین پیشنهاد آتش‌بس را مضاعف می‌کند.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز سه شنبه در پاسخ به این سوال که آیا دولت برنامه B دارد یا خیر، به خبرنگاران گفت: «فقط باید یک توافق وجود داشته باشد. اگر بتوانیم آتش‌بس به دست آوریم، می‌توانیم چیزی پایدارتر به دست آوریم، سپس شاید به درگیری پایان دهیم و با پروژه عادی‌سازی پیش برویم. اما همه این پروسه باید با یک معامله شروع شود.»

به نظر می رسد که دولت بایدن برای به نتیجه رساندن مذاکرات جاری و رسیدن به سنگ بنای معامله مدنظر، از هر گونه اقدام تنش آفرین و تحریک کننده اسرائیل خودداری می کند.  اوایل این هفته، وزارت امور خارجه از تحریم چهار واحد امنیتی اسرائیل که به نظر می‌رسید قوانین بشردوستانه بین‌المللی را به شدت نقض کرده‌اند، خودداری کرد، چیزی که برخی آن را آخرین ژست آشتی‌جویانه در قبال دولت نتانیاهو تعبیر کردند.

بلینکن روز سه‌شنبه برای نزدیک به سه ساعت با نتانیاهو دیدار کرد تا برای  ارسال کمک‌های بشردوستانه بیشتر به غزه و پرهیز از تهاجم ره رفح که رئیس پنتاگون می گوید اسرائیل به اندازه کافی برای آن آماده نیست به او هشدار داده باشد.  یک منبع مطلع در مورد این دیدار گفت که این دیدار برای طرف آمریکایی خوب پیش نرفت، اما جزئیاتی ارائه نکرد.

اکنون همه چیز به دستیابی حماس و اسراییل به یک توافق آتش بس بستگی دارد تا فشار بر دولت اسرائیل را به امید سازش در آینده کاهش دهند.

مقامات پیشین امنیت ملی آمریکا به المانیتور گفتند که به نظر می رسد پیشنهاد بلینکن در اوایل این هفته مبنی بر اینکه ایالات متحده و عربستان سعودی در حال آماده کردن توافقنامه دفاعی دوجانبه خود هستند، با هدف جلب نظر رهبران اسرائیلی بوده است، نه نشان‌دهنده هرگونه پیروزی قریب‌الوقوع برای واشنگتن.

عربستان سعودی مدتهاست که به دنبال دسترسی بیشتر به تسلیحات پیشرفته ایالات متحده، از جمله دفاع هوایی و موشکی، و کاهش کنترل صادرات ایالات متحده بر روی تراشه های پیشرفته مورد استفاده برای توسعه سیستم های هوش مصنوعی بوده است. ممکن است یک توافق دوجانبه موقت به عنوان یکی از راه‌های محدود کردن نفوذ استراتژیک چین بر ریاض تا زمانی که دولت آینده اسرائیل آماده ارائه امتیازاتی به فلسطینیان باشد، تلقی شود.

یکی از مقامات ارشد سابق آمریکایی می گوید که راه‌هایی وجود دارد که می‌توان چنین توافقی را بدون نیاز به تصویب سنا پیش برد.  دولت بایدن در سال 2021 به قطر موقعیت متحد اصلی غیر ناتو اعطا کرد و سال گذشته یک توافق راهبردی گسترده با بحرین امضا کرد که به منامه اجازه دسترسی ممتاز به اشتراک اطلاعات، دفاع موشکی و همکاری در زمینه هوش مصنوعی را داد. یکی از مقامات ارشد کاخ سفید در آن زمان از توافق اخیر به عنوان «الگو»یی برای منطقه یاد کرد.

اما دیگر مقامات سابق امنیت ملی در مورد این گزینه تردید دارند. هر پیمانی که متضمن تضمین‌های دفاعی ایالات متحده و انتقال تسلیحات عمده برای عربستان سعودی باشد، مستلزم کسب مجوز از جانب کنگره است. از سوی دیگر تحقق درخواست محمد بن سلمان برای برخورداری عربستان از پروسه غنی‌سازی کامل هسته‌ای، نگرانی های آمریکا در مورد اشاعه تسلیحات هسته ای را به همره دارد. در غیاب عادی سازی رابطه عربستان با اسرائیل، جمهوری خواهان سنا احتمالاً این توافق را برای ایالات متحده ناکافی می دانند.

جاناتان لرد، مدیر برنامه امنیتی خاورمیانه در مرکز امنیت جدید آمریکا در واشنگتن می گوید: بخش بزرگی از این توافق میان عربستان و آمریکا از  لحاظ سیاسی و استراتژیک مربوط به عادی سازی رابطه ریاض با اسرائیل بود. بدون آن، دولت بایدن احتمالاً باید عربستان سعودی را متقاعد کند که با واگذاری امتیازات اضافی موافقت کند تا شاید بایدن بتواند با دست پرتر اعضای کنگره را با خود همراه سازد. یکی از این امتیازها می تواند  محدودیت های گسترده تر بر همکاری امنیتی عربستان و چین و تعهد عمیق مقامات سعودی برای ادغام نظامی با دیگر شرکای آمریکایی در منطقه باشد.

مقامات سعودی حداقل به طور علنی هیچ نشانه ای مبنی بر اینکه ولیعهد مایل است به چیزی کمتر از تضمین های کامل دفاعی ایالات متحده و راهی برای تشکیل کشور مستقل برای فلسطینیان رضایت دهد، بروز نداده اند. یک مقام منطقه ای آشنا به مذاکرات به المانیتور گفت که پذیرش هر چیزی جز این «برای ریاض بسیار دشوار خواهد بود».